Аялга үг

тоорой [аялга үг] хурга ишгэнд хоол тэжээл өгөхөд аргадан дуудах (аялга үг)
түй [аялга үг] жигших, цээрлэхэд хэлэх аялга түй яасан муухай амттай юм бэ (яанаа, яасан муухай амттай юм бэ).
урай [аялга үг] цэргийн дайрах болон ерөөс цог жавхлантайг үзүүлэхэд дуудан хашгирах үг урай хашгирах (урай урай хэмээн хашгирах).
уухай [аялга үг] сур, шагай харвахад харваачдыг хөгжөөх дуудлага зурхайн уухай (харваач сур харваж эхлэх дохио болгон оноо мөрөөдөн урих уухай), самбарын уухай (сур харваачийн оноог урамшуулан самбарын шүүгч бүх харваачийн хамт урих уухай) байлдаанд дайран орох цэргийн зориг, бахархлыг илэрхийлсэн дуудлага сэтгэлд тааламжтай байгааг илтгэх аялга уухайн тас (дуун дээр нь, их л дуртай, бушуухан).
уухлай [аялга үг] уухай.
үү [аялга үг] эм үгийн ард орох асуух аялга эм үгийн дараа орох гуйн, хүсэх аялга бусад сул үгтэй нийлж тухайн сэдвийн баймж утгаас шалтгаалж а.анхааруулан сануулсан утга б.эргэлзсэн, тээнэгэлзсэн.
хаа [аялга үг] тэмээ, үхрийг зандахад хэрэглэх аялга хаа хөжхаа хөг (хоршоо үг) (үхэр, тэмээг хариулж маллахад зандран зогсоох, явуулах үед хэрэглэнэ), хаа гэх дуугүй, хагд идэх малгүй (зүйр үг) (үгээгүй ядуу хоосон).
хаа [аялга үг] гайхах, сайшаах зэрэг сэтгэл хөдлөхөд гарах аялга хаа, ямар том юм бэ (дуу алдан томыг нь гайхах).
хаая [аялга үг] айж цочиж, сандарсан үед хэлэх (аялга үг)
хай [аялга үг] юу л болдоо, аа мэдэхгүй гэж тээнэгэлзэн өгүүлэхэд хэлдэг аялга хай мэдэхгүй (ёстой мэдэхгүй), хай л даа (харин л дээ).
хай [аялга үг] мал, амьтныг хөөх, зандчих зэрэгт хашгирах аялга хай гэх дуугүй, хайдаг ямааны чадалгүй (зүйр үг) (хүч чадалгүй, дорой, унхиагүй), хай дуулаагүй адуу, хазаар таниагүй үрээ (зүйр үг) (хариулга эдэлгээнд сургаагүй, ороо догшин, ардаг).
хайрхан [аялга үг] айх, эмээх, сүрдэх, гайхах, сүсэглэх зэрэгт хэлдэг аялга ээ хайрхаан ямар том юм бэ. (ярианы үг, хэллэг)
хайя [аялга үг] адуу малыг зандарч, хашгирах (аялга үг)
халаг [аялга үг] харамсах, гаслах аялга ээ халаг (харамсан өгүүлэх аялга), халаг хоохой
халахцай [аялга үг] халуун юманд бие гэнэт хүрч, халахад цочин хэлэх (аялга үг)
халхай [аялга үг] хүний бие гэнэт халуун зүйлд хүрэхүйд хэлэх аялга, халцгай халхай, яасан халуун юм бэ (энэ чинь яасан халуун юм бэ), халхай хохой (хоршоо үг) (халцгай хэмээсэн нь).
халхдай [аялга үг] халхай, халцгай.
халхцай [аялга үг] халхай, халагцай, халахцай.
халцгай [аялга үг] халуун юманд санамсаргүй гэнэт хүрэх зэрэгт дуу алдан хэлэх аялга халцгай, ямар халуун юм бэ (халуун юмыг гэнэт барьж авах юмуу халуун юм гэнэт биед нь хүрэх үед дуу алдан хэлэх үг).
харла [аялга үг] харамсах, уулга алдах, цочих зэрэгт хэлэх аялга хөөрхий харла гэж дээ. (ярианы үг, хэллэг) үйл хэрэг урагшгүйдэхэд хэлэх аялга еэ харла (баларсан хэрэг боллоо).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.