Тоглоом

тулга [тоглоом] ардын хөлөгт тоглоом.
тээнгэ [тоглоом] өнгөтэй илэг, даавуу, торгонд хулдаж оёсон эрдэнийн чулуу, мөнгийг хүүхдийн дээр унинаас уяж хүүхэд саатуулдаг монгол наадгай.
унага [тоглоом] нэгэн зүйлийн хөлөгт наадгай.
урц [тоглоом] монгол ардын уламжлалт оньсон наадгай.
үйчүүр [тоглоом] янз бүрийн амьтны зурагт тодорхой оноо өгөн шоо хаяж, буусан тоогоор хуваан авч илүү оноотой нь хожих тоглоом үйчүүр тоглох (үйчүүр гэж нэрлэх тоглоомоор тоглох).
үнэгцэх [тоглоом] бүлэг хүүхэд тус бүр үнэг, нохой хийгээд анчин болон хуваагдаж, анчин нь нохойгоо дуудан үнэг барьж тоглох монгол наадам.
үүрэлдээн [тоглоом] наадагч олон хоёр хоёроороо талцаж, нэг нэгнээ тохойгоороо уургалан зогсоод шүүгчээ дохио өгмөгц нөгөөгөөсөө өрсөн бөхийж нуруугаараа
халз [тоглоом] шагайг хол няслан харвах тоглоом халз харвах (шагайгаар хол няслан харваж тоглох).
хангирцаа [тоглоом] олноороо наадах хүүхдийн тоглоом.
хангирцах [тоглоом] хангирцаа тоглоом тоглох.
хойноц [тоглоом] хүүхэд наадах, элээ, тахиа гэдэг тоглоом.
хомборой [тоглоом] гурав юмуу дөрвөн шагайгаар ээлжлэн хаяж тоглох наадам, цөм ижил буюу цөм өөр буувал хожсонд тооцно хомборхой буух (ижил буюу өөр өөр шагай буух), хомборой хаях (ижил буюу өөр өөр шагай буулган наадах).
хорол [тоглоом] нэгэн зүйл тоглоом, хорол, чандмань, хас, гарди ба жилийн арван хоёр эрхтний дүрс бүхий зүйлээр даалуу мэт наадах тоглоом хорол наадах (хорлоор тоглох, хоролдох).
хосзам [тоглоом] шагайн наадааны нэгэн төрөл.
хуа [тоглоом] хоёр хүн хоолой нийлүүлэн дуу аялж, дууныхаа аялгуунд тааруулан арван хуруугаар тоо таалцах нэгэн зүйл тоглоом хуа гаргах (хуа дэмбээгээр наадах), хуа дэмбээ (хоршоо үг) (дуу аялан, арван хуруугаар тоо таалцах аман наадгай).
хуалах [тоглоом] аялгуулан хэлж, өөрийн хуруугаар гаргасан тоог, тоглогч хүний гаргасан тоотой нийлүүлэн таалцаж наадах.
чойсүрэн [тоглоом] бугын хөлөг дээр, тоглогч хоёр хүн тус бүр арван дөрвөн хүүг өдөөн ээлжээр нүүнэ, хүүг чигээр эсвэл хошуулдан, хажуу тийш гэхчилэнгээр нүүнэ, ингэхдээ нэг нэгээр идэлцсээр хүүгүй болсон нь хожигдох, монголын эртний нэгэн тоглоом.
шагалзах [тоглоом] шагай өлгөцөх, шагай шүүрэх.
шагалцах [тоглоом] шагай өлгөцөн наадах шагайцах.
шатар [тоглоом] бүгд арван зургаан дүрсийн хос юмыг, хоёр хүн тусгай хөлөгт жагсаан өрж талцан наадах тоглоом шатар нүүх (шатар тоглох), шатар өрөх (шатраа хөлөг дээр байрлуулах), шатар тавих (шатар тоглох), шатрын аварга (шатар тоглоход түрүүлсэн хүн), дэлхийн шатрын аварга (дэлхийн шатрын аварга шалгаруулах тэмцээнд түрүүлсэн шатарчин), шатрын хүү (шатрын хамгийн бага дүрс), шатрын ноён (шатрын ноён бүхий их дүрс), шатрын хөлөг (шатар наадах тусгай талбар), монгол шатар (монгол хийцийн, монгол урчуудын бүтээсэн шатар), шатар даам (хоршоо үг) (дөрвөлжин хөлөг дээр, цагаан хараар тэмцэн тоглох дүрэм адилгүй хөлөгт тоглоом).

Нээлттэй мэдээллийн сан www.opendatalab.mn цахим хуудсыг ашиглах, мэдээлэл хайх, түгээх хэн бүхэн доорх нөхцөлийг хүлээн зөвшөөрсний үндсэн дээр үйлчилгээ авах эрхтэй.

  1. Хуульд зааснаар төрийн болон орон нутгийн өмчийн хуулийн этгээд, бусад нийтийн эрх зүйн хуулийн этгээдээс олон нийтэд нээлттэй байршуулсан мэдээллийг иргэд, олон нийт үнэн зөв гэж үзэх эрхтэй. Иймд тухайн мэдээллийг мэдээллийн сан, түүнийг хариуцагч Бодлогод залуусын хяналт ТББ болон системийн ашиглалтыг хариуцсан аливаа хувь хүний байр суурь гэж үзэхгүй ба анхдагч эх сурвалжаас хүлээн авсан мэдээллийн үнэн зөв эсэх, тухай мэдээллийн талаар аливаа хууль эрх зүйн маргаан байгаа эсэхэд мэдээллийн сан хариуцлага хүлээхгүй.
  2. Мэдээллийн сан нь техникийн нөхцөл, боломжоос шалтгаалан тодорхой цаг хугацааны давтамжтайгаар албан ёсны эх сурвалжуудаас мэдээллийг татан авч, тухайн цаг үед үнэн зөвд тооцогдож байсан мэдээллийн түүх үүсгэдэг. Иргэд, олон нийт мэдээллийн санг хэзээ ашиглаж байгаагаас үл хамааран мэдээллийн түүхтэй танилцах эрхтэй тул тус мэдээлэл хуучирсан, эсхүл анхдагч мэдээллийн эх сурвалжаас устгасан, нэвтрэх боломжгүй болсон гэх үндэслэлээр тус мэдээллийн сангаас хасахгүй болно.
  3. Мэдээллийн санг ашиглан мэдээ, сурвалжилга бэлтгэх болон олон нийтэд түгээх бүхий л этгээд мэдээллийн санд хадгалагдаж буй өнгөрсөн үеийн болон одоогийн мэдээллийн үнэн зөв, хүчинтэй эсэхийг зөвхөн анхдагч эх сурвалж болон түүнийг хариуцагч төрийн эрх бүхий байгууллагаас нягталж шалгах үүрэгтэй.
  4. Энэ үйлчилгээний нөхцөлийн 3-т заасан үүргээ хэрэгжүүлээгүйтэй холбоотойгоор бий болох аливаа эрсдэл, хариуцлагыг зөвхөн тухайн этгээд хариуцах бөгөөд мэдээллийн систем болон түүнд холбогдох этгээдийг аливаа учрах нэхэмжлэл, хариуцлагаас чөлөөлнө.
  5. Тус мэдээллийн сангийн зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан бөгөөд мэдээллийн сангаас боловсруулж хүргэсэн мэдээллийг олон нийтэд дурдах тохиолдолд эх сурвалжийг заах нь оюуны өмчийн эрхийн зөрчил үүсгэхгүй байх үндэслэл болно.